By ABD Başkanı Donald Trump, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı “ Suriye’yi aldınız“ diyerek tebrik ettiğini söyledi.
Beyaz Saray’da İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşmesinden sonra düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Trump, Erdoğan’a, “Tebrikler, diğer kimsenin iki bin yıldır yapamadığını yaptınız. Suriye’yi aldınız. Öteki isimlerle lakin birebir şey” dediğini aktardı.
Trump, Erdoğan’ı tebrik etmesinin akabinde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Hayır, biz değildik” diye kendisine karşılık verdiğini aktardı.
Kendisinin “Ben biliyorum, sizdiniz” dediğini ve “Evet, tahminen de bizdik” karşılığı aldığını da anlattı.
Türkiye ile “çok düzgün ilişkileri” olduğunu söyleyen Trump, Suriye’de Türkiye ve İsrail ortasında aracılık yapabileceğini belirtti:
“Az evvel Başbakan’a, Bibi’ye (Binyamin Netanyahu) ‘Türkiye ile bir probleminiz olursa, nitekim çözebileceğimi düşünüyorum’ dedim.”
“Biliyorsunuz, Türkiye ve başkanıyla çok çok âlâ münasebetlerim var, bence çözebiliriz.”
Binyamin Netanyahu, Trump ile görüşmelerinde Türkiye ile muhtemel bir “çatışmayı engellemek” için neler yapılabileceğinin konuşulduğunu belirtti.
Türkiye ile komşuluk bağlantılarının son devirde “kötüleştiğini” söyleyen Netanyahu, “Suriye’nin Türkiye dahil hiç kimse tarafından İsrail’e atak üssü olarak kullanılmasını istemiyoruz” diye ekledi.
Netanyahu, “Bu çatışmayı çeşitli hallerde nasıl önleyebileceğimizi tartıştık ve bu emel için Amerika Birleşik Devletleri liderinden daha uygun bir muhatap bulamayacağımızı düşünüyorum” dedi.
İsrail – Türkiye alakaları, Ankara’nın yeni Suriye idaresi ile ilgileri üzerinden de yeni bir tansiyon çizgisine girdi.
İsrail ordusu, 2 Nisan’da Suriye’de birtakım askeri ve altyapı tesislerini vurdu.
Özgür Özel’in iddiaları
Erdoğan ve Trump idaresinin yeterli ilgileri son devirde Türkiye’de muhalefetin argümanlarıyla da gündeme gelmişti.
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, 6 Nisan’da yaptığı açıklamalarda, vazifeden alınan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanması planından Trump idaresinin haberdar olduğunu argüman etmişti.
Özel, Erdoğan’a seslenerek, “Çık ve kendinden sonraki cumhurbaşkanına, rakibine yapmaya çalıştığın darbeyi, Amerika’nın icazetini alıp almadığını, gözümüzün içine baka baka söyle” demişti.
Özel’in kendisine yönelik “cunta başı” kelamlarıyla ilgili Erdoğan, 8 Nisan’da 500 bin liralık tazminat davası açtı.
İlk telefon görüşmesi 16 Mart
Trump, Ocak ayında ABD Başkanı olarak göreve başladıktan sonra, iki başkan ortasındaki birinci görüşme 16 Mart’ta gerçekleşti.
Yapılan telefon görüşmesinde, Trump ve Erdoğan Türkiye’nin F-16 ve F-35 programları, CAATSA yaptırımlarının kaldırılması ve Suriye hususlarını ele aldı.
Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Başkanlığı’na nazaran, Erdoğan Trump’tan, ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Çaba Etme Yasası (CAATSA) kapsamında sonlandırılmasını istedi.
Yaptırımlar, Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ve Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir’in de ortalarında olduğu dört kurum yetkilisine ” Rusya ile kurulan ilişkiler” nedeniyle 7 Nisan 2021’de yürürlüğe girmişti.
Yaptırımlar kapsamında SSB’nin ABD’den ihracat lisansı alması, ABD’nin ve kontaklı olduğu memleketler arası finans kuruluşlarının kredilerinden faydalanması engellenmişti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan görüşmede ayrıyeten, F-16 tedarik sürecinin neticelenmesini istemişti. F-35 programına Türkiye’nin yine iştiraki mevzularının sonuçlandırılmasının gerekli olduğunu söz etmişti.
