By Dijitalleşen dünyada, haberlerin süratli bir formda yayıldığı toplumsal medya platformları, dezenformasyonun daha büyük bir tehdit haline gelmesine neden oluyor.
Yanlış bilgiler, sırf halkı yanıltmakla kalmıyor, tıpkı vakitte iktisat üzerinde önemli tesirler yaratabiliyor.
Ülkemizde aldatıcı bilgiye karşı önemli çalışmalar yürüten Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Lideri Prof. Dr. Fahrettin Altun da, dezenformasyonun neden olduğu tehdidin boyutlarını ve Türkiye’nin çaba stratejilerini kıymetlendirdi.
“DEZENFORMASYONLA GAYRETİMİZİ SÜRDÜRÜYORUZ”
Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde DÜNYA gazetesi ile özel bir röportaj gerçekleştirdi.
Prof. Dr. Fahrettin Altun, dezenformasyonla gayrette kararlılık iletisi vererek bilhassa iktisat alanındaki manipülasyonlara karşı bağlantı seferberliğinin sürdürüleceğini vurguladı.
Altun, dezenformasyonun engellenmesine ait yürütülen süreç hakkında, “Gerek iktisat alanında gerekse başka alanlarda dezenformasyonun ve gibisi bilgi bozukluklarının bir silah olarak kullanılmasına karşı bağlantı seferberliğimizi ve çabamızı kararlılıkla sürdürüyoruz” sözlerini kullandı.
“DEZENFORMASYONUN EN ÇOK ETKİLEMEYE ÇALIŞTIĞI ALAN, PİYASALAR”
Dezenformasyonun iktisat için piyasa bozucu bir faaliyet olarak değerlendirilebileceğini kaydeden Altun, şöyle konuştu.
Bugüne kadar edindiğimiz deneyimler dezenformasyon faaliyetlerinin en çok etkilemeye çalıştığı alanlardan birisinin piyasalar olduğunu bize açık ve net bir halde gösteriyor. Bilhassa pandemi sonrasında artan belirsizlikler, global iktisattaki istikrarsızlıklar ve krizler, dezenformasyon ve mezenformasyon üzere bilgi bozukluklarının tesiriyle daha da derinleşti. Tüm dünyada ulusal iktisatların kırılganlığının artmış olmasında elbette kendisine yeni imkanlar bulan dezenformasyon ve manipülasyon faaliyetlerinin tesiri yadsınamaz
“EKONOMİK AKTÖRLERİN KARAR ALMA SÜREÇLERİNDE BASKI OLUŞTURUYOR”
Dezenformasyonun iktisat üzerindeki olumsuz tesirlerine dikkat çeken Altun, açıklamalarını şöyle sürdürdü:
Türkiye olarak biz de maalesef geçen yıllarda vakit zaman bu tıp hücumların amacı olduk. Özellikle seçimler öncesinde artan bu cins dezenformasyon ve manipülasyonlar kimi vakit ‘döviz alın, bankalardan paranızı çekin’ biçiminde spekülatif davetlerle kendini gösterirken kimi vakit veya ‘bakan, kurum başkanı vs. istifa etti’ üzere palavralar biçiminde kendisini gösterdi. Bu cins palavralardan birisi daha geçen günlerde kimi çevreler tarafından tekrar gündeme getirilmeye çalışıldı. Kimi toplumsal medya mecralarında, Hazine ve Maliye Bakanımızın istifa edeceğine yahut misyondan alınacağına dair palavralar ortaya attılar.
“HEDEFLERİ İNANÇ ZEDELEMEK”
Elbette biz şunun son derece farkındayız. Son günlerde bu cins palavraları ortaya atanların gayeleri, vatandaşlarımızın iktisada dair itimadını zedelemek ve piyasalarda belirsizlik yaratmak suretiyle siyasi baskı oluşturarak haksız karlar, politik menfaatler elde etmek, hatta ve hatta devam eden yargılama süreçlerini etkilemek.
Ama hamdolsun, vatandaşlarımızın bu çeşit kirli hesapların farkında olduğunu ve iktisat idaremiz ve programına olan inancının sürdüğünü görüyoruz. İrtibat Başkanlığı olarak ekonomik istikrarımızın korunması için her türlü dezenformasyon ve manipülasyon faaliyetlerine elimizdeki tüm imkanları kullanarak karşı koyuyoruz ve koymaya devam edeceğiz.
“HIZ BU ÇAĞIN ÖZETİDİR”
Dijitalleşme ile ortaya çıkan “sıcak haber” anlayışına ait görüşlerini bildiren Altun, şöyle konuştu:
Dijitalleşme, haberciliği elbette birçok açıdan etkiledi, dönüştürdü ve dönüştürmeye devam ediyor. Bu dönüşüm, hem sıcak haber hem de demlenmiş haber için geçerli. Birini başkasından daha makbul görmek çok makul olmaz. Her ikisinin de kendine yer bulduğu yer farklı ve medya ekosisteminde kritik rolleri var.
Bir sefer ‘hız’, bu çağın başlı başına bir özeti. Olağan işlerin, olağan süreçlerin dahi hızlandığı, şeylerin acilen olup bittiği bir hayat stili ile karşı karşıyayız. Ülkemizde, bölgemizde ve dünyada da emsal halde anbean gelişmeler oluyor. Münasebetiyle sıcak haber, bir öteki sözle anlık haber, bu bilgi akışında çok değerli.
“HIZ VE HAKİKAT KOL KOLA OLDUĞUNDA GERÇEK BİR GAZETECİLİKTEN KELAM EDEBİLİRİZ”
Bunu kabul ediyoruz. Lakin haberi süratli verme refleksiyle gazeteciliğin etik prensipleri göz gerisi edilmemeli.Hızla hakikat kol kola olduğunda, gerçek bir gazetecilikten kelam edebiliriz. Haberin en kıymetli ögesi olan ‘doğruluğun’ zedelenmemesinden, vakitle yarışırken dezenformasyon kampanyalarının bir kesimine dönüşmemesinden bahsediyorum.
Bununla birlikte, bu süratli değişimlerin, haber bombardımanının art planında, bağlamı, ilişkiyi kurma imkanı sağlayacak demlenmiş haberlere muhtaçlık, elbette her vakit olacak. Bu tıp, kritik bakış açıları eşliğinde katmanlı, derinlemesine bilgi sunarak toplumda bir anlayış ve kavrayış oluşturur. Bu tarafıyla de çok değerlidir. Olağan odaklanma müddeti giderek kısalan, içerik sağanağı altında her şeyden bir kesim yakalamaya çalışan dağınık zihinleri de hesaba katmalıyız. Haberin anlatısı, okuyucunun dikkatini koruyacak biçimde tasarlanmalı. Bir nevi yeni anlatılara gereksinim var.
“ESAS OLAN TOPLUMA KARŞI SORUMLULUK BİLİNCİDİR”
Haberin tipi ne olursa olsun, temel sıkıntının topluma karşı sorumluluk şuurudur.Ancak bu sorumluluk duygusu, gazeteciyi yüzeysellikten, ilgi çekmek ismine aldatıcı sözler kullanmaktan, bir terör taarruzunda olay yerinden manzaraları fütursuzca servis etmekten ve duyum üzerine bilgi kirliliği yaymaktan uzak tutabilir. Hakikat, bizim en büyük gücümüzdür ve lakin bu şuurla hükümferma olabilir.
“2 BİNİN ÜZERİNDE KARANLIK TEŞEBBÜSÜ BERATARAF ETTİK”
Sosyal medyanın yaygınlaşması ile daha süratli yayılan palavra bilgilerle nasıl başa çıkılacağı sorusunu yanıtlayan Altun, şöyle konuştu:
Dijitalin salgın hastalığı palavra, dezenformasyon ve mezenformasyon. Hakikat-ötesi, post-truth çağda palavra haberin ve bilginin yayılma suratı gerçek habere ve bilgiye kıyasla çok daha yüksek. Ne yazık ki bu, büyük bir gerçek olarak karşımızda duruyor. Üstelik palavrayla hakikat ortasındaki hudut, o kadar belirsizleşiyor ki; idrakin karşısında bir sınama olarak konumlanıyor.
Tabii bu palavra içerikler, sırf bireylerin algılarıyla oynamıyor; kimi vakit toplumsal fay çizgilerini tetikliyor, kimi vakit da demokratik süreçlere ziyan veriyor. İşte bugünlerde, ülkemizin ve bölgemizin terörden arındırılması maksadıyla çok kritik gelişmelere şahitlik ettiğimiz bir devirde, farklı coğrafyalardan elde edilmiş geçmiş tarihli imgelerin bölgemizde yaşanıyormuş üzere sunulduğunu görüyoruz.
Biz, Dezenformasyonla Uğraş Merkezimiz (DMM) aracılığıyla bu palavraları, yürütülen kara propagandaları tek tek ifşa ediyoruz. Kolay bir sıkıntı değil bu. Yaptığımız şey, mezhep temelli fitne ve çatışmaları fitillemeyi amaçlayan çıkar odaklarının hesaplarını bozmak. Bakın bugüne dek, ülkemizi ve bölgemizi amaç alan 2 binin üzerinde karanlık teşebbüsü bertaraf ettik. Bağlantı Başkanlığı olarak, bu mevzu en öncelikli çalışma alanlarımız ortasında.
