By Samsun Vilayet Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam, fındıkta kozalak akarı ile uğraşın ehemmiyetine değinerek, “En uygun kimyasal gayret vakti, akarların göçünün ağır olduğu nisan sonu, mayıs başındaki bir haftalık müddettir. Bu periyotta uç sürgünler 4-4,5 yapraklı, yeni tomurcuklar toplu iğne başının yarısı büyüklükte ve yeni gelişen meyveler mercimek büyüklüğüne geldiği periyottur. Fenoloji takibi yapılarak bu devir belirlenmeli ve ilaçlamalar bir hafta içinde bitirilmelidir” dedi.
Fındıkta büyük kayıplara neden olan, kimyasal ve mekanik çabanın yürütüldüğünü kozalak akarı, değerli bir fındık zararlısı olduğu üzere fındığın meyve, yaprak ve sürgün gözlerini tahrip ederek randıman kayıplarına neden oluyor.
Samsun Vilayet Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam, “Fındık kozalak akarları yalnızca fındık çeşitleri üzerinde besle olup iki değişik formu bulunur. Gal oluşturan formu yalnızca generatif tomurcuklar üzerinde beslenerek kozalak oluşturmakta ve böylelikle randıman kaybına neden olmaktadır. Öbür formu ise fındığın hem generatif hem de vejetatif kısımlarında beslenerek meyvelerin ve tomurcukların dökülmesine, deformasyonlu bitki organlarının oluşmasına neden olmakta, randımanı olumsuz istikamette etkilemektedir. Ayrıyeten her iki cinsin de beslenmesi sonucunda dişi ve erkek çiçekler, tomurcuklar, kozalaklar dökülerek kuru sürgünlerin oluşmasına neden olurlar” diye konuştu.
“Bir kısımda ortalama 5 kozalak varsa kimyasal çabanın yapılması gerekir”
Sağlam, zararlıya karşı mekanik ve kimyasal çabanın kıymetine değinerek, “Fındık kozalak akarlarının birçok doğal düşmanı bulunmaktadır ve bunlardan kimileri akarlar üzerinde yüksek tesir gösterebilmektedir. Öncelikle etrafın ve faydalıların gözetildiği entegre gayret prensipleri dahilinde uğraş faaliyetleri sürdürülmeli, kimyasal uğraş en son deva olarak düşünülmelidir. Zararlıya karşı mekanik ve kimyasal çaba uygulanmaktadır. Mekanik çaba kozalak akarlarına karşı tesirli bir usuldür. Kışın yapraksız devirde kozalaklar toplanıp bahçe içinde bir yere toplu olarak bırakılmalıdır. Daima mekanik çaba yapılan bahçelerde kimyasal uğraşa gerek duyulmaz. Mekanik çaba yapılmayan bahçelerde kimyasal uğraşa karar vermek için bir ön sayım yapılmalıdır. Bu gayeyle 1-10 da büyüklükteki bahçelerde 10 ocak, 11-30 da büyüklükteki bahçelerde 20 ocak ve 30 da’ dan büyük olan bahçelerde de 30 ocak rastlantısal olarak işaretlenir. İşaretli her ocağın 1’er kolundaki kozalaklar sayılarak kaydedilir. Bulunan sayılardan yararlanarak, bir kısımdaki ortalama kozalak sayısı hesaplanır. Bir kolda ortalama 5 kozalak varsa kimyasal gayretin yapılması gerekir” sözlerine yer verdi.
En uygun kimyasal uğraş vaktinin, akarların göçünün ağır olduğu nisan sonu mayıs başındaki bir haftalık mühlet olduğunu kaydeden Sağlam, “Bu devirde uç sürgünler 4-4,5 yapraklı, yeni tomurcuklar toplu iğne başının yarısı büyüklükte ve yeni gelişen meyveler mercimek büyüklüğüne geldiği periyottur. Fenoloji takibi yapılarak bu periyot belirlenmeli ve ilaçlamalar bir hafta içinde bitirilmelidir” halinde konuştu.
İl Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam, kozalak akarı ile kimyasal çabada bakanlık tarafından fındık kozalak akarına tavsiye edilen bitki müdafaa eserleri kullanılması gerektiğini, ilaçlamaların sabah erken saatlerde ya da akşamüzeri güzel bir kaplama sağlayacak biçimde yapılması gerektiğini ve ilaçlama esnasında maske, eldiven üzere tüm gözetici önlemlerin alınması gerektiğini kelamlarına ekledi. Sağlam ayrıyeten, üreticilerin fındık bahçelerinin ana zararlılarından olan fındık kozalak akarına bağlı randıman kaybı yaşamamak için fındık bahçelerini denetim etmesi gerektiğine de dikkat çekti. – SAMSUN
