By 1970’li yıllarda Venüs’e iniş yapmak üzere fırlatılan Sovyet imali Kosmos 482 isimli uzay aracının, gelecek hafta denetimsiz biçimde Dünya’ya düşmesi bekleniyor.
Yaklaşık 500 kilogram tartısındaki kapsül, fırlatma roketinde meydana gelen arıza nedeniyle yörüngeden çıkamamış ve vazifesini tamamlayamamıştı.
Uzay enkazı uzmanlarına nazaran, cismin nereye düşeceği ve ne kadarının atmosferden geçiş sırasında sağlam kalacağı şimdi bilinmiyor.
SAATTE 240 KİLOMETRE SÜRATLE DÜŞEBİLİR
Hollandalı bilim insanı Marco Langbroek, uzay kapsülünün 10 Mayıs civarında Dünya’ya giriş yapacağını öngörüyor.
Langbroek’e nazaran cisim, parçalanmadan kalırsa yaklaşık saatte 240 kilometre süratle yere çarpabilir.
“YILDIRIM ÇARPMASI MÜMKÜNLÜĞÜ BİLE DAHA YÜKSEK”
“Risk büsbütün yok değil, lakin önemli biçimde endişelenmeye gerek yok” diyen Langbroek, “Nesne küçük sayılır. Şayet atmosferde büsbütün yanmazsa bile, bu olayın riski yılda birkaç sefer yaşanan meteor düşmelerine emsal. Yıldırım çarpması mümkünlüğü bile daha yüksek.” dedi.
Langbroek’e nazaran, kapsülün birine ya da bir yapıya çarpma ihtimali epey düşük lakin ‘tamamen dışlanamaz’.
53 YILDIR YÖRÜNGEDE
Uzay aracı 1972 yılında Sovyetler Birliği tarafından fırlatılmış, fakat Venüs’e ulaşamadan Dünya yörüngesinde kalmıştı.
Yıllar içinde kesimlerinin birçok yeryüzüne düşerken, iniş kapsülünün, (yaklaşık bir metre çapında metalik bir küre) 53 yıldır yüksek eliptik yörüngede döndüğü ve vakitle irtifasını kaybettiği düşünülüyor.
“KAPSÜL ATMOSFERDE YANABİLİR”
Langbroek’e nazaran, Venüs’ün ağır karbondioksit atmosferine dayanacak formda tasarlanan kapsül, atmosferden geçişi muvaffakiyetle atlatabilir.
Ancak bu durum riski artırıyor.
Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi’nden Jonathan McDowell, ısı kalkanının başarısız olmasının daha yeterli bir senaryo olacağını söyleyerek, “Eğer ısı kalkanı başarısız olursa, kapsül atmosferde yanar. Lakin muhafaza sistemi dayanırsa, yarım tonluk metal bir cisim gökten düşmüş olacak.” ifadelerini kullandı.
OKYANUSA DÜŞME MÜMKÜNLÜĞÜ YÜKSEK
Uzmanlara nazaran kapsül, kuzeyde Londra ve Kanada’nın Edmonton kentiyle güneyde Güney Amerika’nın en uç noktası olan Cape Horn ortasında rastgele bir yere düşebilir.
Ancak Dünya yüzeyinin büyük kısmı suyla kaplı olduğu için bir okyanusa düşme mümkünlüğü epey yüksek.
2022’de Çin’e ilişkin bir roket ve 2018’de yeniden Çin’in uzay istasyonu ‘Tiangong-1’, denetimsiz formda Dünya atmosferine giriş yapmış ve okyanusa düşmüştü.
