By Sistine Şapeli’nin bacasından dün yükselen beyaz dumanın akabinde Aziz Petrus Bazilikası’nın büyük locasından dünyaya tanıtılan Papa 14. Leo’nun geçmişi ve bugüne kadar öne çıkan mevzularda verdiği iletiler, milletlerarası basın tarafından mercek altına alınmış durumda. Birinci konuşmasında silahsızlanma ve barış vurgusu yapan Papa 14. Leo’nun, 21 Nisan’da vefat eden Papa Franciscus’un çizgisinden çok farklı bir yol izlemeyeceği belirtiliyor.
Öne çıkan haber ve yorumlarda Papa 14. Leo’nun bilhassa dünkü konuşmasında yaptığı üzere zayıf ve savunmasızların korunmasından yana olacağının sinyalini verdiğine, Kardinal olduğu devirde de daima toplumsal adalet vurgusu yaptığına işaret edildi. Dünya gündeminin odağı haline gelen Papa 14. Leo’nun Peru’da Chiclayo Piskoposu olarak vazife yaptığı günlere ait birtakım savlar da ortaya atıldı.
BOMBA CİNSEL İSTİSMAR SAVI
ABD medyasında yer alan haberlere nazaran Papa’nın 2022’de Peru’daki misyonu sırasında cinsel istismar davalarını ele alış hali tenkitlere mevzu oldu. Rahipler Tarafından İstismara Uğrayanlar Ağına (SNAP) konuşan 3 bayan, Prevost piskopos olmadan evvel Chiclayo’daki rahipler tarafından cinsel istismara uğradıklarını lakin bahse ait soruşturma açılmadığını, piskoposluk makamının ilgili rahiplere ayin müsaadesi verdiğini savundu. SNAP’te yer verilen savlara nazaran 3 bayanın tabirleri, Kilise yetkilileri tarafından alınmadı ve tezler sivil makamlara bildirilmedi, bayanlara ruhsal takviye yahut yardım sunulmadı.
DAVALARI ARŞİVLEYEN KURUM DA KAYGILI
Katolik din adamlarının karıştığı taciz ve cinsel istismar hadiselerinin arşivini tutan ABD merkezli sivil toplum kuruluşu (STK) “Bishop Accountability (Piskoposların Hesap Verebilirliği Girişimi)” Yönetim Kurulu Üyesi Anne Barrett Doyle de Prevost’un papa seçilmesinin akabinde yazılı açıklamada bulundu. Açıklamada, “Kardinal Prevost’un, papa seçilmesinden kaygı duyuyoruz. Bilinen istismar sicili, tek bir istisna dışında korku verici. Peru’daki eski piskoposluk bölgesinde iki rahibe yönelik tezleri görmezden geldiği tarafında mağdurlar tarafından suçlanmıştı ve istismara dair bilgileri kamuoyuna açıklama konusunda direnme geçmişi var.” ifadelerini kullandı.
Prevost’un, Piskoposlar Kurulu Başkanlığının başındayken cinsel istismar ve bu hadiseleri örtbas etmekle suçlanan piskoposlara ait davaların kapalılığını koruduğu, bu isimleri açıklamadığı öne sürüldü. Doyle, Prevost’un Peru’da 2015-2023 yıllarında Chiclayo Piskoposu olduğu sırada hiçbir istismarcının ismini açıklamadığını ve bundan kaçındığını savundu. New York Times da haberinde Chiclayo Piskoposu olduğu sırada Prevost’un soruşturma açtığını ama bunu Vatikan’ın kapattığını tez etti. Haberde yeni bir piskoposun gelmesinin akabinde soruşturmanın yine açıldığı kaydedildi. Vatikan ise Papa 14. Leo’nun bahse müdahilliğine ait tezleri yalanladı.
PAPA 14. LEO’NUN İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ KONUSUNDAKİ TAVRI
Prevost’un, dünyanın karşı karşıya bulunduğu berbatlaşan etraf krizine ait de “sözden eyleme” geçme vaktinin geldiğini vurguladığı biliniyor. Allah’ın insanlığa verdiği misyon halinde nitelediği tabiat üzerindeki hakimiyetin, “zorbalık” haline gelmemesi gerektiğini belirten Prevost, etraf ile “karşılıklılık ilişkisi”nin olması gerektiğini söyledi.
Prevost, Vatikan’a güneş panellerinin yerleştirilmesi ve elektrikli araçlara geçilmesi üzere tekliflerde bulunarak, Vatikan’ın çevreyi muhafazadaki kararlılığını yineledi. Yeni Papa 14. Leo’nun, iklim dışında fakirlere ve göçmenlere yönelik yardım mevzularında ise Papa Franciscus’un vizyonuna yakın olduğu belirtiliyor.
Yeni Papa’nın dikkat çeken yönleri
Uluslararası basında Papa 14. Leo’nun güzel derecede İngilizce, İspanyolca, İtalyanca, Fransızca ve Portekizce konuştuğu, Latince ve Almanca okuyabildiği belirtilirken tenise hayranlığı vurgulandı.
İtalyan basını ise “seçilen Amerikalı kardinallerin ortasında en az ABD’linin Prevost olduğunu”, bunda ailesinin İtalyan-Fransız kökenli ve 20 yılını Peru’da geçirmiş bulunmasının tesirli olduğunu yazdı.
Prevost’un Amerikan Katoliklerinde hakim olan “herkesi kucaklama” ve “kapsayıcılık” anlayışından geldiği söz edilirken toplumsal adalet ve zayıfların korunması vurgusuyla öne çıktığı belirtildi.
Eski ABD Başkanı Barack Obama ile tıpkı üniversiteden mezun olduğuna işaret edilen Prevost’un, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminden farklı bir çizgi izleyeceği kaydedildi.
İlk ABD’li Papa Prevost kimdir ve neden “Leo” ismini seçti?
Vatikan’daki Konklav’da yeni papa seçilen ABD’li Kardinal Prevost, 14 Eylül 1955’te Illinois eyaletinin Chicago kentinde dünyaya geldi.
Peru’da uzun yıllar vazife yapan ve Peru vatandaşlığı da bulunan Prevost, 1982’de rahip olarak atandı ve 30 Eylül 2023’te selefi Papa Franciscus tarafından Kardinal yapıldı.
Prevost, Amerika kıtasından ikinci, ABD’den birinci papa olma sıfatını da aldı.
Konklav’da 133 kardinalin en az 89 oyunu alarak seçilen ve bu misyonu kabul ettikten sonra kendisine “14. Leo” ismini seçen yeni papanın bu tercihini Vatikan Basın Sözcüsü Matteo Bruni açıkladı.
Bruni, Prevost’un papalık ismi olarak 14. Leo’yu seçmesinde 1878 ile 1903 yılları ortasında papalık yapan ve “kilisenin çağdaş toplumsal doktrini”ni başlatan 13. Leo’dan esinlendiğini belirtti. Bruni, bunu yapay zeka devrindeki insanlığa ve bu çalışmalara tesadüf olmayan bir atıf olarak niteledi.
İtalyan basınındaki yorumlarda da Papa 13. Leo’nun, iki yüzyıl ortasında dünyanın büyük geçiş devrinde Kilise’nin çağdaşlaşması istikametinde adımlar atan papa olmasıyla öne çıktığına işaret edildi.
