By 
ABD Başkanı Donald Trump’ın “karşılıklı gümrük vergileri”ne yönelik 90 günlük bir duraklama ilan etmesi, Apple’a adeta can suyu oldu. Teknoloji devi, Çarşamba günü pay senetlerinde yaşanan yüzde 15’lik artışla, 1998 yılından bu yana en âlâ gününü geçirdi. Bu etkileyici yükseliş, Apple’ın piyasa bedeline 400 milyar doların üzerinde katkı sağladı. Şirketin toplam pahası böylelikle 3 trilyon dolar sonuna dayandı. Apple’ın 1998’deki son büyük sıçraması, merhum kurucu Steve Jobs’un süreksiz CEO olarak vazife yaptığı periyotta yaşanmıştı. O periyot şirketin pahası yalnızca 3 milyar dolar civarındaydı ve birinci iPod’un tanıtılmasına neredeyse üç yıl daha vardı.
Ticaret savaşının en büyük kurbanıydı
Trump idaresinin getirdiği gümrük vergileri, bilhassa Çin, Vietnam, Hindistan ve Tayland’daki üretim tesislerini etkileyerek Apple’ı önemli biçimde zorluyordu. Şirket, bu nedenle geçtiğimiz hafta sonu itibariyle 2000 yılından bu yana en makûs dört günlük borsa performansını yaşamıştı. Başka akran teknoloji devleri ortasında en sert düşüşü de yeniden Apple yaşamıştı. Lakin Trump’ın karşılıklı gümrük tarifelerinde geri adım atması makûs durumu bilakis çevirdi.
Her ne kadar Çin’deki üretim tesisleri tarifeden muaf tutulmamış ve Çin’e yönelik vergiler yüzde 54’ten yüzde 125’e çıkarılmış olsa da, Vietnam ve Hindistan üzere üretim üslerinde vergi oranlarının yüzde 10 düzeyine çekilmesi, Apple’ın büyükçe bir nefes almasını sağladı.
Öte yandan meseleler bitmedi. Apple için Çin sırf bir üretim merkezi değil; birebir vakitte şirketin satış bazında üçüncü büyük pazarı. Lakin bu hafta Çin’in ABD menşeli eserlere uyguladığı yüzde 84’lük gümrük vergisi, Apple’ın bu pazarda darbe alabileceği tasalarını artırıyor. Apple son yıllarda Çin’e olan üretim bağımlılığını azaltmak için tedarik zincirinde çeşitliliğe gitmişti. Bu strateji, artık Trump’ın attığı adımla birlikte meyvesini vermeye başlıyor olabilir. Bu ortada Apple ve Tim Cook, tarifeler konusunda bir açıklama yapmış değil. Lakin 1 Mayıs’ta ikinci çeyrek sonuçları açıklanırken Cook’un bu bahislere değinmesi bekleniyor.
