By Özbekistan’ın Semerkant kentinde birinci AB-Orta Asya zirvesi düzenlendi..
Avrupa Birliği (AB) Komitesi Lideri Ursula von der Leyen, tepede dikkat çeken açıklamalarda bulundu.
“BUGÜN BİR DÖNÜM NOKTASINDAYIZ”
AB’nin Orta Asya ülkeleriyle uzun vadeli ilgilerde yeni bir sayfa açmak istediğini belirten von der Leyen, “Bugün bir dönüm noktasındayız. Ortaya çıkan yeni global pürüzler yatırımları tekrar yönlendiriliyor yahut kesiyor. Dünya çapındaki güçler yeni tesir alanları oluşturuyor.” dedi.
Von der Leyen, Orta Asya’nın stratejik pozisyonunun global ticaret yollarını ve yatırım akışlarını açabileceğini belirterek, yeni yatırımların ekonomileri güçlendireceğini ve yeni dostluklar kuracağını vurguladı.
“BUGÜN ORTA ASYA İLE AVRUPA ORTASINDA YENİ BİR STRATEJİK İŞTİRAK KURUYORUZ”
“Biz Avrupalılar, 1000 yıllık tarihinizin bu yeni kısmında sizle ortak olmak istiyoruz. Bu yüzden bugün Orta Asya ve Avrupa ortasında yeni bir stratejik iştirak kuruyoruz.” diyen von der Leyen, yeni iştirakin, iki bölge ortasında daha derin ilişkiler kuracağını, yeni iş birliği fırsatlarına yol açacağını, güç kesimi, güvenlik, dijitalleşme ve turizme katkı sunacağını ve insanları bir ortaya getireceğini belirtti.
Von der Leyen, yeni iş birliği yolları keşfetmek istediklerine dikkati çekerek AB’nin Global Geçit yatırım programı gündeminin bu bölgeye çok fazla odaklandığını anımsattı.
AB’nin geçen yıl Orta Koridor olarak da bilinen Trans-Hazar Memleketler arası Nakliyecilik Koridoru’na 10 milyar euro taahhüt ettiğini hatırlatan von der Leyen, 2025’te Özbekistan’da koridor için özel finansman sağlayacak ve ilerlemeyi değerlendirmeye imkan tanıyacak yeni bir yatırımcı forumu düzenleneceğini söyledi.
“ÜLKELERİNİZ MUAZZAM KAYNAKLARA SAHİP”
Von der Leyen, altyapının her şey olmadığını, Orta Asya ve Güney Kafkasya ülkeleri ortasında sıkıntısız hudut geçişlerinin de Karadeniz’e ulaşmak için kaide olduğunu anımsatarak, 30 yılın akabinde Ermenistan’ın Türkiye ve Azerbaycan ile sonlarının açılmasının oyunun kurallarını değiştirebileceğini ve Avrupa ile Orta Asya’yı daha evvel hiç olmadığı kadar yakınlaştırabileceğini belirtti.
AB ile Orta Asya ülkelerinin kritik ham unsurlar konusunda daha fazla iş birliği yapacağının altını çizen von der Leyen, şöyle konuştu:
Ülkeleriniz muazzam kaynaklara sahip. Bölge, global manganez rezervlerinin yüzde 40’ına, ayrıyeten lityum, grafit ve daha fazlasına sahip. Bu ham unsurlar gelecekteki global iktisadın can damarıdır. Fakat birebir vakitte global oyuncular için çok caziptir. Kimileri sadece çıkarmak ve kullanmakla ilgilenir. Avrupa’nın teklifi farklıdır. Mahallî endüstrilerinizi geliştirmekte ortağınız olmak istiyoruz. Katma bedel mahallî olmalıdır.
“ORTA ASYA’DA YENİ PROJELER BAŞLATILACAK”
Von der Leyen, “Birlikte, madencilikten rafineriye, yeni araştırma laboratuvarları açmaktan mahallî çalışanları eğitmeye kadar ham husus kıymet zinciri boyunca lokal sanayiler inşa edebiliriz. Uzun vadeli bir paydaşlık kurmak istiyoruz.” diye konuştu.
AB ve Orta Asya’nın ulaşım koridoru, ham unsurlar, pak güç ve dijital irtibat üzere öncelik alanlarında başarabileceği çok şey olduğunu söz eden von der Leyen, şu değerlendirmelerde bulundu:
İlerlemeyi hızlandırmak için bugün 12 milyar euro kıymetinde bir Global Geçit yatırım paketi duyurmaktan gurur duyuyorum. Buna AB ve üye ülkelerin yatırımlarını bir ortaya getiren Avrupa yaklaşımı diyoruz. Böylelikle, Orta Asya’da yeni bir projeler başlatılacak.
İLİŞKİLER TİCARETTEN GÜCE BİRÇOK ALANI KAPSIYOR
AB, ticaretten güce birçok alanda Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Türkmenistan’la alakaları ilerletmeyi hedefliyor.
Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev mesken sahipliğinde düzenlenen zirveye, AB Konseyi Başkanı Antonio Costa, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadık Caparov, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman ve Türkmenistan Cumhurbaşkanı Serdar Berdimuhammedov da katılıyor.
