By Fransa Dışişleri Bakanlığı, son yıllarda karşılıklı gözaltılar ile ilgilerin daha da gergin seyrettiği Cezayir’in 12 Fransız konsolosluk çalışanının 48 saat içinde ülkeyi terk etmesini istediğini bildirdi.
“HAKSIZLIK” OLARAK NİTELENDİRDİLER
Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, Cezayir’in 12 Fransız konsolosluk çalışanının ülkeyi 48 saat içinde terk etmesini istemesini “haksız” olarak niteledi. Barrot, Cezayir’i Fransa’da Cezayir asıllı üç kişinin gözaltına alınmasının akabinde aldığı bu karardan vazgeçmeye çağırdı. Bu kararın “Fransız topraklarında önemli kabahatler işlediği gerekçesiyle üç Cezayirlinin gözaltına alınmasına” bir reaksiyon olarak alındığını kaydeden Barrot, Cezayir ile diyalog bağlarını yine kurmaya çalıştıkları bir devirde olduklarını belirterek, “Cezayir makamlarından, (tutukluların) devam eden yasal süreçlerle ilgisi olmayan bu hudut dışı etme önlemini terk etmelerini istiyorum” dedi.
“VAZGEÇİN, YOKSA CEVAP VERECEĞİZ”
Barrot, Paris hükümetinin Cezayir ile “kötü bağlar geliştirmek istemediğini vurgulayarak “Cezayir yetkililerinden bu hudut dışı etme tedbirlerinden vazgeçmelerini istiyorum. Yetkililerimize yönelik bu tavır devam ederse, derhal karşılık vermekten öteki seçeneğimiz kalmayacak” tabirlerine yer verdi.
ESKİ KOLONİLER İSYAN BAYRAĞI AÇTI
Fransa ve eski sömürgeleri ortasında diplomatik ve siyasi krizler son yıllarda arttı. Fransa’nın koloni vergisi almaya devam ettiği Afrika ülkelerinden olan Burkina Faso, Mali ve Nijer de Fransız diplomatları hudut dışı etmişti. Afrika ülkeleri, Fransız yetkililerin içişlerine karıştığını tez ederek, diplomatların yanı sıra Fransız askeri güçlerinin de topraklarını terk etmesini istemişti. Burkina Faso’da Eylül 2022’de darbeyle iktidara gelen cunta idaresi, ülkeyi 1960’a kadar koloni idaresini sürdüren Fransa’dan uzaklaştırdı. Darbenin akabinde geri çağrılan Fransız büyükelçisi, şimdi Burkina Faso’nun başşehri Ouagadougou’ya dönmedi. 2024 Nisan ayında ise Burkina Faso, ülkede “yıkıcı faaliyetler” yürüttükleri gerekçesiyle üç Fransız diplomatı hudut dışı etti.
Batı Afrika’da denize kıyısı olmayan ve dünyanın en yoksul ülkelerinden biri olan Mali ile Fransa ortasındaki münasebetler de, ordunun Ağustos 2020’de idareye el koymasından bu yana berbatlaştı. Dönemin Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, Mali cuntasının “gayri meşru” ve “kontrolden çıkmış” olduğunu söz etti.
Mali’nin askeri önderleri, Fransız Dışişleri Bakanı’nın geçiş hükümeti hakkında yaptığı “utanmazca” yorumlar nedeniyle Fransız büyükelçisini hudut dışı etme kararı aldı.
NİJER VE FRANSA ORTASINDA DA DİPLOMATİK KRİZ
İktidarın el değiştirdiği bir başa eski Fransız kolonisi Nijer de 2023’te Fransız büyükelçisini ülkeden kovdu. Nijer’deki askeri idare, ülkeyi terk etmesi için 48 saat mühlet verdiği lakin ülkeden ayrılmayan Fransa’nın Niamey Büyükelçisi Sylvain Itte’nin dokunulmazlığının kaldırılarak, hudut dışı edileceğini duyurmuştu.
Fransa ise “cuntanın Fransız elçinin gitmesini talep edebilecek bir otorite olmadığını” açıklamıştı. Büyükelçi Itte, verilen mühlet dolmasına rağmen ülkeden ayrılmamış, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da 28 Ağustos’ta yaptığı açıklamada, baskılara karşın Itte’yi geri çekmeyeceklerini tekrarlamıştı.
Nijer’de 26 Temmuz’da başa geçen askeri idarenin 25 Ağustos’ta Büyükelçi Itte’ye ülkeyi terk etmesi için 48 saat mühlet vermesinden yaklaşık 1 ay sonra Büyükelçi ülkeden ayrıldı.
Son olarak 2024 yılında Çad, Paris’in askeri darbeler sonrasında Mali, Burkina Faso ve Nijer’den askeri güçlerini çekmek zorunda kalmasının akabinde Fransa’dan güçlerini çekmesini isteyen bir başka ülke oldu.
