By
ÇEVRE, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Depozito İade Sistemi’ne ait, “Bu sistemle yılda 200 binden fazla pet şişe toplamayı hedefliyoruz, böylelikle atıklarımızı ham hususa dönüştürerek, plastik ithalatının da önüne geçeceğiz. Özetle depozito sisteminin yüzde 100 uygulanması demek, ülkemize her yıl 500 milyon avrodan fazla ekonomik katkı demek” dedi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Adapazarı Orhangazi Kültür Merkezi’nde Depozito İade Sistemi tanıtım toplantısına katıldı. Bakan Murat Kurum, Türkiye’de her yıl çıkan 35 milyon ton katı atığın yüzde 25’ini içecek ambalajlarının oluşturduğunu kaydetti. Bakan Kurum, “Bugün Avrupa ülkelerinde atık cam şişe geri toplanma oranı ortalama yüzde 80, ülkemizde bu oran kaç biliyor musunuz? Yalnızca yüzde 3. Fabrikalarımızın üretimde kullandığı cam kırıklarını şu anda ithal etmek zorunda kalıyoruz. Bakın bu sistemle yalnızca Sakarya’da 1-2 ayda 100 ton atık cam topladık. Bütün Türkiye’de topladığımızda artık cam ithalatını bırakın, cam ihraç eder duruma geleceğiz. Birebir şey plastik ithali için de geçerli. Plastik atıklar, başta otomotiv ve dokumacılık olmak üzere birçok kesimde zorunlu bir girdi. Bu sistemle yılda 200 binden fazla pet şişe toplamayı hedefliyoruz, böylelikle atıklarımızı ham unsura dönüştürerek, plastik ithalatının da önüne geçeceğiz. Özetle depozito sisteminin yüzde 100 uygulanması demek, ülkemize her yıl 500 milyon avrodan fazla ekonomik katkı demek. Yeni yatırımlar, yeni istihdam alanları demek, 10 bin yeni konut, 150’den fazla yeni okul, 10 yeni hastane demek. Depozito sistemi büyük bir etraf atılımının yanında birebir vakitte büyük bir ekonomik kalkınma modeli demek” dedi.
‘GÜNDE ORTALAMA 30 BİN AMBALAJ TOPLANIYOR’
Bakan Kurum, Ulusal Depozito İdare Sistemi’yle yıllık yaklaşık 25 milyar içecek ambalajını izlenebilir hale getirdiklerini belirterek, “Ambalajlara koyduğumuz özel Depozito İdare Sistemi işareti ve barkoduyla, eserlerimiz artık raflarda yalnızca tüketilmeyi değil, ham unsura dönüşmeyi de bekliyor. Vatandaşlarımız iade süreçlerinde ‘DOA’ isimli taşınabilir uygulamamızı kullanıyor ve e-cüzdanlarında depozito bedelini biriktirebiliyor. Bu bedeli QR kod ile ödeme özelliği olan tüm POS aygıtlarında, tüm ferdî bankacılık süreçlerinde kullanılabiliyor. Esasen Sakaryalı hemşehrilerimiz sistemin işleyişini çok uygun biliyorlar. Zira şu anda Sakarya’da kurduğumuz 30 depozito iade makinemiz, sistemimizin kusursuz işlediğini ortaya koydu. Sakarya’da 37 binden fazla vatandaşımız sistemi kullanıyor. Günde ortalama 30 bin ambalaj toplanıyor. Şimdiye kadar Sakarya’da 1,3 milyon tek kullanımlık içecek ambalajı topladık. Bu ne manaya geliyor biliyor musunuz? Sistemimizi devreye aldığımızdan beri Sakarya’da 1 milyondan fazla şişe çöpe gitmedi, tabiata karışmadı. Vatandaşlarımız şişeleri atmak yerine depozito makinelerine iade ederek, gelir elde etti. Biliyorsunuz bu sistemde birinci pilot ilçemiz Kızılcahamam’dı. Yalnızca Kızılcahamam’da yılda ortalama 472 ton atık dönüştürülüyor. Uygulamamızın pilot etabındaki bu bilgilere dayanarak, şunu rahatlıkla söyleyebilirim. Vatandaşımız depozito sistemini sevmiş ve benimsemiştir. Kızılcahamam ve Sakarya’da rüşdünü ispatlayan sistemimiz, tüm Türkiye’de uygulanmaya hazırdır” diye konuştu.
‘AMBALAJLAR ARTIK ÇÖP DEĞİL, BEDEL OLACAK’
Kızılcahamam ve Sakarya’dan başlatılan çalışmaların genişletildiğini tabir eden Bakan Kurum, şöyle konuştu: “Kızılcahamam ve Sakarya saha uygulamalarımızın deneyimiyle Erzurum, Samsun, Mersin, Gaziantep, Konya ve İzmir’de de çalışmalarımıza başladık. İnşallah öncelikle 7 bölgemizde yer alan, 7 vilayet merkezimizde depozito iade makinelerimizin kurulumunu tamamlayacağız. 2026 yılı başında da tüm vilayet ve ilçelerimizde makine kurulumunu yapacağız. Gerekli altyapı kurulumuyla, sistemimizi 25 milyar şişeden daha fazlasını kapsayacak biçimde yaygınlaştıracağız. Maksadımız net, öncelikle 86 milyon vatandaşımızın tamamını bu sistemle tanıştıracağız sonrasında da bütün ambalajları bu sisteme hizmet edecek niteliğe kavuşturacağız. Böylelikle ambalajlar artık sokaklarda, plajlarda, parklarda etraf kirliliğine neden olmayacak, orman yangınlarına yol açmayacak. Ambalajlar artık çöp değil, kıymet olacak. Üreticimizin, sanayicimizin, çiftçimizin, esnafımızın yani bir bütün olarak 86 milyonun kazanmasını sağlayacağız. Çevreyi koruyan, iktisada katkı sunan ve daha yaşanabilir bir gelecek için kurgulanan bu sistemin muvaffakiyete ulaşması için; daima birlikte çalışacağız. Pak bir etraf ve güçlü bir iktisat için çıktığımız bu yola hep takviye olan saygıdeğer Emine Erdoğan Hanımefendi’ye, Sakarya Büyükşehir Belediyemize, Türkiye Çevre Ajansı Liderimiz Ferhat Pirinççi Hocamıza, ajans çalışanlarımıza, tüm paydaşlarımıza ve en çok da bu sistemi sahiplenen vatandaşlarımıza bir sefer daha teşekkür ediyorum. Depozito İdare Sistemi’mizin ortak meskenimiz dünyamıza, ülkemize, milletimize iyi, uğurlu olmasını diliyor, sizleri bir defa daha hürmetle selamlıyorum.”
‘HER SAAT KENDİNİ GELİŞTİREN BİR SİSTEM’
Türkiye Çevre Ajansı Lideri Prof. Dr. Ferhat Pirinççi, sürdürülebilir etraf ve gelecek için önemli adım attıklarını belirterek, “Sayın Bakanımızın katkıları epeyce büyük. Bugün Sakarya’da Depozito Olan Ambalaj (DOA) hayata geçirmiş olduk. DOA’da sistemimiz sistematik değil, her saat kendini geliştiren bir sistem. Her seferinde kendini güncelleyen, dinamik bir sistem var. Sıfır Atık Hareketi’nin değerli bir dönüm noktasıdır. Tabiatımızı, etrafımızı koruyacak en kıymetli kalkanlardan biri. ‘Türkiye Yüzyılı’nın en kıymetli atılımlarından biri. Sakarya saha operasyonlarımıza dayanak veren Liderimiz Yusuf Alemdar ve Sakarya Valimiz Rahmi Doğan’a teşekkür ediyorum” dedi.
