By Günlük hayatımızda paklık, sağlıklı bir ömrün temel taşlarından biri olarak kabul edilir.
Ancak, konutlarımızda kullandığımız paklık eserleri, saf görünümlerinin gerisinde önemli sıhhat riskleri barındırabiliyor.
Parlak yüzeyler, mis kokular ve hijyen vaatleriyle dolu bu eserler, aslında bizi ve sevdiklerimizi yavaş yavaş zehirliyor olabilir.
SAĞLIK ZORUNLARINA YOL AÇIYOR
Dünya Sıhhat Örgütü (WHO) bu tehlikelere dikkat çekerek, konut paklık eserlerinin içeriğindeki kimyasalların insan sıhhati üzerindeki tesirlerini gözler önüne serdi.
Ev paklık eserlerinin birçoklarında bulunan uçucu organik bileşikler (VOC’ler), amonyak, klor ve ftalatlar üzere kimyasallar, hem kısa hem de uzun vadede önemli sıhhat problemlerine yol açıyor.
AKCİĞER FONSKİYONLARINDA KALICI HASARA YOL AÇIYOR
WHO’nun hava kalitesi ve sıhhat üzerine yaptığı araştırmalar, bu tıp kimyasalların solunmasıyla astım, alerji ve hatta kronik teneffüs yolu hastalıklarının tetiklendiğini ortaya koyuyor.
Örneğin, çamaşır suyu üzere klor bazlı eserlerin kullanımı sırasında açığa çıkan gazlar, teneffüs yollarını tahriş ederek öksürük, nefes darlığı ve göz yanmasına neden olabiliyor.
WHO, bu cins kimyasallara uzun mühlet maruz kalmanın akciğer işlevlerinde kalıcı hasara yol açabileceği konusunda uyarıyor.
KADINLARDA KOAH RİSKİNİ ARTIRIYOR
Temizlik eserlerinin tehlikesi, çoklukla ani bir zehirlenme halinde değil, günlük kullanımda düşük dozda maruziyetle kendini gösteriyor. 2018’de WHO’nun desteklediği bir çalışma, meskenlerde nizamlı olarak kimyasal paklık eserleri kullanan bireylerde, bilhassa bayanlarda, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) riskinin arttığını tespit etti.
Araştırmaya nazaran, bu eserler haftada bir kere bile kullanılsa, 20 yıllık bir süreçte akciğerlere sigara içmek kadar ziyan verebiliyor.
Norveç’te yapılan ve 6.000’den fazla kişinin katıldığı bu uzun soluklu çalışma, paklık eserlerinin pak olmadığını deliller nitelikte.
UZUN VADEDE KANSERLE TEMASLI OLABİLİR
WHO, çocuklar, yaşlılar ve kronik hastalığı olan bireylerin bu kimyasallara karşı daha savunmasız olduğunu vurguluyor. Çocukların bağışıklık sistemi şimdi tam gelişmediği için, paklık eserlerinden yayılan kimyasallar onların teneffüs yollarını ve ciltlerini daha kolay etkileyebiliyor.
Örneğin, yer temizleyicilerdeki amonyak yahut banyo eserlerinde sıkça kullanılan fenol üzere unsurlar, deri yoluyla emilerek alerjik tepkilere ve hormonal bozukluklara yol açabiliyor.
WHO’nun 2020 raporunda, konuttaki hava kirliliğinin değerli bir kısmının paklık eserlerinden kaynaklandığı belirtiliyor ve bu durumun çocuklarda astım hadiselerini artırdığına dikkat çekiliyor.
Temizlik eserlerinde bulunan birtakım kimyasallar, “endokrin bozucular” olarak sınıflandırılıyor. Ftalatlar ve parabenler üzere unsurlar, bedenin hormon sistemine müdahale ederek üreme sıhhatini olumsuz etkileyebiliyor. WHO ve Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı (IARC), bu cins kimyasalların uzun vadede kanserle irtibatlı olabileceğini tabir ediyor.
