By Yunanistan’ın en ünlü turizm adası Santorini’nin dik uçurumlarının doruğunda milyonlarca dolar bedelinde dünyaca ünlü bir turizm sanayisi var. Altında ise muazzam bir volkanik patlamanın köpüren riski yatıyor. Büyük bir antik patlama, geride geniş bir krater ve at nalı halinde bir halka bırakarak bu düş üzere Yunan adasını ortaya çıkardı. Artık bilim insanları bir sonraki büyük zelzelenin ne kadar tehlikeli olabileceğini araştırıyor. İngiliz yayın kuruluşu BBC, hususa ait bir tahlil yayınladı. Santorini’nin 11 bin kişilik nüfusunun neredeyse yarısı, adanın bir dizi zelzeleyle sarsılmasından evvel inançlı bir yer bulmak için kaçmıştı.
VOLKANİK PATLAMA ADANIN SONUNU GETİREBİLİR
Dünyadaki volkanların yaklaşık üçte ikisi su altında, lakin bunlar neredeyse hiç izlenmiyor. Britanya Ulusal Oşinografi Merkezi’nden Profesör Isobel Yeo, “Tehlikelerini anlamak açısından, Vezüv üzere daha ünlü tehlikelerle karşılaştırıldığında, ‘gözden ırak, gönülden ırak’ durumuna benziyor” diye konuştu. Sarsıntılardan çabucak sonra yapılan bu çalışma, bilim insanlarının volkanik bir patlamanın habercisi olabilecek sismik huzursuzluğu anlamalarına yardımcı olacak. antorini’nin son patlaması 1950’deydi, lakin uzmanlara nazaran 2012’de bile “bir huzursuzluk dönemi” yaşandı. Magma yanardağların odalarına aktı ve ada “şişti”. Bilim beşerlerine nazaran sualtı volkanları nitekim büyük, sahiden yıkıcı patlamalara neden olabilir. 2022’de Pasifik’te meydana gelen Hunga Tunga patlaması, şimdiye kadar kaydedilen en büyük su altı patlamasını yarattı. İngiltere’de bile hissedilen şok dalgalarıyla Atlantik’te bir tsunami gerçekleşti. Tonga’daki yanardağa yakın birtakım adalar o kadar harap oldu ki, insanları bir daha geri dönmedi.
RİSK ALANLARI MERCEK ALTINDA
Discovery gemisi, Santorini Yanardağı’nın kalderasını araştırıyor ve adanın yaklaşık 7 km kuzeydoğusunda bulunan bu bölgedeki başka büyük yanardağ olan Kolombo’ya yanlışsız yelken açıyor. Her iki yanardağın da yakın vakitte patlaması beklenmiyor, lakin bu yalnızca vakit sorunu. Bu araştırma çok değerli zira hem mahallî halka yanardağların ne kadar etkin olduğu konusunda bilgi verecek hem de patlama sırasında girişin yasak olacağı alanları haritalandıracak. Santorini deniz tabanının hangi kısımlarının en tehlikeli olduğu da bu sayede ortaya çıkacak. Santorini’de yaşanan son sarsıntı krizi, ada sakinlerinin sismik tehditlere ne kadar açık olduğunu ve turizme ne kadar bağımlı olduklarını bir kere daha ortaya koydu.
