İstanbul’da meydana gelen zelzelelerin akabinde vatandaşların tedirginliği sürüyor. İstanbul üzere etkin fay çizgilerine yakın bir bölgede inşa edilmesi planlanan dev kanal projesi, “Kanal İstanbul zelzelesi tetikler mi?” sorusunu ise sıkça gündeme taşıyor. Uzmanlar, yapılaşmanın jeolojik yapı üzerindeki tesirlerini tartışırken, kamuoyunun bu mevzudaki hassasiyeti her geçen gün artıyor. Pekala, Kanal İstanbul sarsıntısı tetikler mi?
KANAL İSTANBUL SARSINTISI TETİKLER Mİ?
ÇED Raporu’nda, Kanal İstanbul kapsamındaki mühendislik yapıları içinde sarsıntı risklerinin rasyonel biçimde iddiasının yapılmaya çalışıldığı tek yapı, ana kanal yapısıdır. Bu yapı bir yer yapısıdır ve yapının sarsıntı performansı büyük ölçüde kanal tabanının dinamik özelliklerine bağlıdır. Bu bağlamda, ana kanal yapısının Marmara Denizi ile Sazlıdere Barajı ortasında kalan 16,2 kilometrelik güney kesiti, zelzelede sıvılaşmaya çok müsait olan alüvyon tipi çok zayıf yer ortamından geçmektedir. ÇED Raporu kapsamında kanalın bu bölümündeki çeşitli taban üniteleri için bu etapta yaklaşık formüllerle yapılan sıvılaşma ve şev stabilitesi tahlilleri sonucunda kanal şevlerinde ve tabanında he- saplanan kalıcı yer deformasyonlarının kabul edilebilir hasar limitlerinin çok üstünde olduğu anlaşılmıştır. Başka deyişle ana kanal yapısı “yüksek zelzele riski”ne maruzdur.

BİLİM İNSANLARI NE DİYOR?
Prof. Dr. Naci Görür, şunları söz etmişti:
“Kanal İstanbul, sarsıntısı tetiklemez lakin sarsıntı bölgesinde, taban yapısı zayıf bir alanda nüfus yoğunluğunu artırarak felaket riskini büyütür.”
Yani, direkt fay sınırını harekete geçirmez ancak zelzele geldiğinde hasarın ve kaybın katlanmasına yol açabilir.
ÇILGINCA BİR PROJE
Kanal İstanbul’a karşı çıkan sarsıntı uzmanlarından biri de Prof. Dr. Celal Şengör oldu.
Şengör, projeyi “çılgınca” buluyor ve İstanbul’un altyapısını daha kırılgan hâle getireceğini savunuyor.