By İzmir Büyükşehir Belediyesi, “tek sağlık” ve “iyi olma” yaklaşımları doğrultusunda Türkiye’de birinci kere mahallî seviyede bir COP tertibi olan “COP İzmir” serisine mesken sahipliği yapıyor. “COP30’a Giderken Yerelden Globali Görmek: İklim Krizi Karşısında Besin Güvenliği ve Erişimi” başlıklı oturumun açılış konuşmasını yapan İzmir Büyükşehir Belediye Lideri ve Sağlıklı Kentler Birliği Lideri Dr. Cemil Tugay, İzmir’i sağlıklı ve dirençli kent haline getirmek üzere çalıştıklarını belirterek “Yerel idareler olarak iklim krizi ve sonuçları ile ilgili hareket planları belirlemeye ve onu uygulamaya çalışıyoruz. İzmir’i bu bahiste faal hale getirme konusunda çok istekliyiz. Çalışmalarımızın Türkiye’nin ve öteki ülkelerin kentlerine emsal olması niyetiyle yol alıyoruz” dedi.
Yerelden başlayarak global iklim gündemini şekillendirmeyi, yerelin sesiyle COP30’a katkı sunarak güçlü bir mahallî mutabakat oluşturmayı amaçlayan İzmir Büyükşehir Belediyesi, Türkiye’de birinci defa lokal seviyede bir COP tertibi olan “COP İzmir” serisini başlattı. ‘Tek sağlık’ ve ‘iyi olma’ yaklaşımları doğrultusunda Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi’nde (AASSM) gerçekleştirilen “COP30’a Giderken Yerelden Globali Görmek: İklim Krizi Karşısında Besin Güvenliği ve Erişimi” başlıklı oturumda İzmir Büyükşehir Belediye Lideri ve Sağlıklı Kentler Birliği Lideri Dr. Cemil Tugay tarafından açılış konuşması yapıldı. İklim krizi ve tesirleri üzerine değerli başlıklara değinen Lider Tugay, “Her uzun yol, birinci adımla başlıyor. Her yüksek merdivenin kesinlikle birinci basamağı var ve bir sıfırdan büyük. Önümüzde dağlar üzere problemler olabilir fakat her sıkıntıyla başa çıkmanın yolu evvel birinci adımı atmak. Yalnızca ve yalnızca çalışmaya muhtaçlığımız olduğuna inanıyorum. Ne yapacağını planlamış, kendine maksatlar koymuş, hareket planları yapmış, o planları gerçekleştirmek için ağır çalışan beşerler ve kurumlar olmayız. Önümüzdeki vazife bu diye düşünüyorum. İzmir’e, kendisine, ülkesine, insanlığa inanan herkese teşekkür ediyorum” diye konuştu.
Panele İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcıları Prof. Dr. Pınar Okyay, Zeki Yıldırım, İsmail Mutaf ile Genel Sekreter Yardımcısı ve ESHOT Genel Müdürü Övünç Özgen de katıldı.
“COP30, kasım ayında Brezilya’da olacak”
COP İzmir’in yeni bir anlayış olduğunu kaydeden Lider Tugay, şöyle devam etti: “Sağlıklı Kentler Birliği Lideri olarak da İzmir’i bu bahiste faal hale getirme konusunda çok istekliyim. Çalışmalarımızın Türkiye’nin ve diğer ülkelerin kentlerine emsal olacak çalışmalar olması niyetiyle çalışıyoruz. COP30, kasım ayında Brezilya’da olacak. Bizler de orada Sağlıklı Kentler Birliği’ni temsilen var olacağız. Elde edeceğimiz bilgiler, sonuçlar, raporlar orada lisana getireceğimiz hususlar olacak.”
“Daha berbat periyotlara gidiyoruz”
Dünya ve ülke meseleleri konuşulduğunda her vakit iklim krizinden bahsedildiğini tabir eden Lider Tugay, “Yaşadığımız sıkıntıların değerli kısmının gerisinde iklim değişikliği ve sonuçları var ancak hepimiz biliyoruz ki daha makûs periyotlara gidiyoruz. Suyu, gıdayı, enerjiyi, yaşadığımız etrafın ekosistem istikrarını hayati görüyoruz. Hiçbir şey yapmadan ya da oburlarının bir şeyler yapmasını bekleyerek yaşamanın, hepimizi felakete sürükleyeceğini görüyoruz” kelamlarına yer verdi.
“Yerel idarelerin faal olması lazım”
Küresel tehdit için her yıl iklim konferansları düzenlendiğini, bu toplantılarda kararlar alınsa da uygulamaya geçilmediğini lisana getiren Lider Tugay, bunun nedenlerinden birinin kendi ulusal çıkarlarından vazgeçemeyen büyük ülkeler ve uygulamayı sağlayacak kamu yönetimlerinin merkeziyetçi yaklaşımı olduğunu söyledi. Türkiye’de de bu türlü bir sorun olduğunu belirten Lider Tugay, lokal idarelerin faal olması ve efor göstermesi gerektiğini vurguladı. İzmir’in yapısı gereği hassas insanların kenti olduğunu söz eden Lider Tugay, “İzmir’in hakkını da vererek mahallî idareler olarak iklim krizi ve sonuçları ile ilgili aksiyon planları belirlemeye ve onu uygulamaya çalışıyoruz. İklim krizi yalnızca karbon emisyonuna bağlı sıcaklık artışı değil. Bunun toplumsal, ekonomik, politik olarak herkese dokunan sonuçları var. Bunlar her geçen yıl daha fazla yaşanıyor” dedi.
“Topraklar can çekişiyor”
Kuraklık problemine da değinen Lider Tugay, kentlerin su sorunuyla nasıl başa çıkacakları konusunda önemli kriz yaşadığını tabir ederek şöyle konuştu: “İzmir de dahil olmak üzere tarımın değerli olduğu kentlerde su sorunu yönetilemez duruma yanlışsız gidiyor. Tarımla ilgili olarak kâfi bir planlama içinde olunmadığını görüyoruz. O nedenle bugün bu toplantıda en çok konuşmak istediğimiz hususlardan biri besin. Yalnızca besin yetersizliği değil, sıhhati konusunda da konuşmamız gerektiğinin farkındayız. Tarım yaptığımız topraklar can çekişiyor. Tarım yapanlar desteklenmediği için sıhhatsiz besin üretimi de süratle yükseliyor. Besinin besin içeriğinin kâfi olup olmadığını bir tarafa koyduk, insanlarda kıymetli hastalıklar yapıp yapmadığını konuşuyoruz. Bunun şimdi günlük hayata yansımasını yaşamadık. Kâfi datalar ortaya konmadığı için sorunun nereden kaynaklandığını bilmiyoruz.”
İklim krizinin halk sıhhati üzerine etkisi
Halk sıhhati konusunda da değerlendirmede bulunan Lider Tugay, “İklimin direkt ya da dolaylı olarak insanların sıhhati üzerinde ağır ve artan seviyede tesirleri var. Bundan 40 yıl evvel daha pak etrafta ve iklim açısından daha düzgün kaidelerde yaşıyorduk. Kontroller yetersiz olsa da daha inançlı besin üretimi vardı. Gelişim sorunları süratle arttı. Bunun nedenlerini sorgulamama eğilimi var, halbuki bunlar hayata dokunan sorunlara dönüşmeye başladı. Hayat mühletinin uzaması, hastalıkların tedavisiyle mümkün lakin ömür kalitesi açısından pek çok insan önemli sıhhat sorunlarıyla yaşıyor. Bunda sıhhatsiz cihan ve sıhhatsiz besinin kıymetli tesiri olduğunu düşünüyoruz” dedi.
“İzmir bu mevzuda çok ileri adımlar attı”
Toplantıya uzaktan bağlanan Sürdürülebilirlik İçin Lokal İdareler (ICLEI) Ağı Global Savunuculuk grubunun yöneticiliğini yapan Yunus Arıkan da “İklim konferansları her yıl düzenleniyor lakin iklim krizi artık çok katmanlı ve yalnızca bir bakanlığın ya da bir ülkenin sorumluluğu altında değil, tüm paydaşların katkısı ve faal iştirakiyle yürütülmesi gereken bir efor. Bu kararların yerelde hayata geçmesi gerekiyor. Ülkelerde siyasi ve günlük çekişmeler iklim krizi tartışmalarını ötelemiş durumda. Kentlerin katkıları ve bu katkıları uygulama sorumluluğu var” diye konuştu. Arıkan, yereldeki aktörlerin öne çıktığı bir süreci İzmir’den başlatmak istediklerini söz ederek “Ulusal hareket planları ile mahallî hareketin örtüşmesini, birbirine katkı vermesini istiyoruz. İklim süreci yalnızca sera gazı salımı ve afetlere ahenk değil, pek çok alanı tetikleyen dönüşümün başlangıcıdır. İzmir bu bahiste çok ileri adımlar attı. Bu toplantının yürütülecek çalışmalara katkı koyacağını düşünüyorum” sözlerini kullandı.
Diğer kentlere öncülük edecek
İzmir Büyükşehir Belediyesi; iklim krizinin giderek ağırlaşan tesirleriyle çaba etmek, farkındalık yaratmak ve birlikte harekete geçmek maksadıyla tüm mahallî paydaşlarla bir çatı yapı kurmayı hedefliyor. Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği’nin İzmir’den başlayarak 150’yi aşkın üye belediyesiyle bu sürece öncülük edip başka kentlerde de lokal seviyede COP tertiplerini teşvik etmesi, öncelikli gayeler ortasında yer alıyor. COP İzmir kapsamında, ilgili temalarda uzmanların ve akademisyenlerin katılacağı paneller ve çok paydaşlı yuvarlak masa çalışmalarını içeren etkinlikler gerçekleştirilecek.
“COP İzmir” tepesi, üç oturumla devam edecek
Açılış konuşmaları sonrasında birinci oturum, İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Prof. Dr. Pınar Okyay moderatörlüğünde İzmir’in Besin Perspektifi başlığında düzenlenecek. Oturumun panelistleri ise İzmir Büyükşehir Belediyesi Çevre Komisyonu Başkanı Saadet Çağlın, Tarım, Orman ve Hayvancılık Komisyonu Başkanı Selçuk Karakülçe, İztarım Genel Müdürü Öztürk Kurt ve İzmir Ticaret Borsası Genel Sekreteri Erçin Güdücü’den oluşuyor. İkinci oturumun başlığı ise İklim Krizi Karşısında Besin Güvenliği ve Erişimi olacak. Dr. Bülent Şık moderatörlüğünde yapılacak panelde Prof. Dr. Funda Barbaros, Prof. Dr. Derya Eşen ve Dr. Fatih Özden konuşmacı olarak yer alacak. Üçüncü oturum; Bitkisel Üretim, Hayvansal Üretim ve Su Eserleri, Biyoçeşitlilik, Yeşil Jenerasyonlar ve Kentsel Tarım, Besin Lojistiği, Besin Güvenliği, Güvenilirliği ve Zımnî Açlık, Topraktan Çatala: Agroekoloji, Kuraklık, Su Tüketimi ve Su Kirliliği başlıklarında gerçekleştirilecek yuvarlak masa çalışmaları ile devam edecek.
COP İzmir serisi
COP İzmir; 23 Mayıs’ta “İzmir’in Güçte Yeşil Dönüşüm Fırsatları” başlığı ile İZFAŞ Fuar Alanı’nda, 30 Mayıs’ta “İklim Krizine Dirençli Kentler ve Topluluklar” başlığı ile AASSM’de, 10 Haziran’da “İzmir’in Geleceği: Yeşil Kuşaklar” başlığı ile AASSM’de ve 27 Haziran’da “COP İzmir Lansmanı” ile Tarihi Havagazı Fabrikası Kültür Merkezi’nde yapılacak.
Taraflar Konferansı (COP)
Küresel ısınmaya yönelik hükümetlerarası birinci etraf mukavelesi olan Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi’nin yürürlüğe girdiği 1994 yılından sonra her yıl bir ülkede düzenlenen Taraflar Konferansı, kısaca “COP” ismiyle anılıyor. 2024 yılının kasım ayında Azerbaycan’da düzenlenen COP29, bu yıl kasım ayında COP30 ismiyle Brezilya’da düzenlenecek.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
