By Gülmenin ruh sıhhatini olumlu etkilediğini belirten uzmanlar, uydurma bir gülümsemenin bile beyni olumlu etkileyerek ruh halini güzelleştirdiğini söylüyor.
Gülmenin yalnızca eğlenceli bir reaksiyon değil, aynı vakitte öğrenilebilen bir maharet olduğunu lisana getiren Uzman Klinik Psikolog Sena Kalaz Güven, gülmenin bulaşıcı tesirinin ardında ayna nöronlar ve empati düzeneklerinin bulunduğunu tabir etti. “Gülmek, gerilimle başa çıkmayı kolaylaştırır, ilgileri güçlendirir ve içsel dengeyi dayanaklar.” diyen İnanç, hayatın içinde mizaha yer açmanın önemini vurguladı.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Sena Kalaz Güven, gülmenin ruh sıhhati üzerindeki olumlu tesirlerinden bahsetti.
Gülmek bulaşıcıdır…
‘Gülmek bulaşıcıdır’ tabirinin güçlü bir ruhsal ve nörobilimsel temeli olduğunu lisana getiren Uzman Klinik Psikolog Sena Kalaz Güven, “İnsan beyni, bilhassa de ayna nöron sistemi, oburlarının hislerini ve davranışlarını algılayıp taklit etmeye yatkındır. Bu sayede birinin gülüşünü gördüğümüzde, beynimizde tıpkı kasları harekete geçiren bölgeler uyarılır ve biz de istemsizce gülümseyebilir ya da gülebiliriz.” dedi.
Bu sistemin, empati kurma becerimizin bir modülü olduğunu aktaran İnanç, “Aynı vakitte gülmek, insanları birbirine yakınlaştıran ve küme içi sosyal bağları güçlendiren evrimsel bir fonksiyon taşır. Tehdit içermeyen, itimat verici bir bağlantı biçimi olarak, küme içindeki ahengi artırır. Bu süreç, duygusal bulaşma yoluyla da işler. Tıpkı ağlamanın ya da esnemenin etraftaki insanlara yayılması üzere, gülme de emsal bir halde etrafa yayılarak ortak bir ruh hali yaratır. Ayrıca otomatik taklit davranışı da bu durumun temelindedir. Beynimiz oburlarının mimiklerini fark ettiğinde, bilinçdışı seviyede onları taklit etmeye eğilimlidir. Tüm bu nörobiyolojik ve toplumsal düzenekler bir ortaya geldiğinde, gülmenin neden bu kadar bulaşıcı olduğunu ve insan bağlarında neden bu kadar güçlü bir rol oynadığını anlamak mümkün olur.” açıklamasını yaptı.
Gülmek yalnızca bir reaksiyon değil, tıpkı vakitte öğrenilebilen bir beceri…
Çocukların yetişkinlere kıyasla daha fazla güldüğünü ve yetişkinlikte bu doğal eğilimin kaybedildiğine değinen Uzman Klinik Psikolog Sena Kalaz Güven, “Çocuklar, dünyayı keşfetme sürecinde merak, oyun ve hayal gücüyle iç içe oldukları için günde yüzlerce defa gülebilirken, yetişkinler artan sorumluluklar, gerilim, toplumsal roller ve duygusal baskılar nedeniyle bu doğal eğilimi vakitle kaybeder.” dedi.
Yetişkinlikte gülmenin, ekseriyetle denetimli ve toplumsal bağlamlara bağlantılı hale geldiğini tabir eden İnanç, “Oysa çocuklar anın sevincini özgürce yaşarlar. Bu içsel neşeyi geri kazanmak için mizahı ve oyunu hayatımıza daha şuurlu bir biçimde dahil etmek, küçük şeylerden keyif almayı tekrar öğrenmek, kendimize ve etrafımıza karşı daha esnek ve şefkatli olmak kıymetlidir. Zira gülmek yalnızca bir reaksiyon değil, birebir vakitte ruhsal sıhhatimizi destekleyen, öğrenilebilen bir marifettir.” formunda konuştu.
Sahte bir gülümseme bile ruhsal dengeyi müdafaada güçlü bir adım…
Sahte bir gülümsemenin bile beynin memnunlukla alakalı bölgelerini, bilhassa de dopamin ve serotonin gibi ‘iyi hissetme’ kimyasallarını etkileyen sistemleri harekete geçirebildiğine dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog Sena Kalaz Güven, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bu duruma psikolojide ‘geri bildirim hipotezi’ denir. Yani yüz kaslarımızı gülümseme konumuna getirdiğimizde, beynimiz bu kas hareketini memnunlukla ilişkilendirerek, sahiden memnun olmasak bile ruh halimizi olumlu istikamette etkileyebilir. Zorla da olsa gülümsemek, gerilim hormonlarını azaltabilir, kalp atış suratını dengeleyebilir ve vakitle içsel bir rahatlama sağlayabilir. Bu yüzden ‘mış üzere yapmak’ bazen düşündüğümüzden daha tesirli olabilir. Zira vücudumuzla verdiğimiz sinyaller, zihinsel ve duygusal durumumuzu şekillendirebilir. Bilhassa sıkıntı vakitlerde şuurlu olarak gülümsemeye çalışmak, ruhsal dengeyi muhafazada küçük lakin güçlü bir adım olabilir.”
İşte gülmenin reçetesi…
“Hayatı ziyadesiyle ciddiye alan lakin gülmenin ruh sıhhatine âlâ geldiğine inanan bireylere, evvel gülmenin yalnızca sevinçli anlara değil, zorlayıcı hislerle başa çıkma sürecine de katkı sağladığını hatırlatmak gerekir.” diyen Uzman Klinik Psikolog Sena Kalaz Güven, sözlerini şöyle tamamladı:
“Gülmek gerilimi azaltır, korkuyu yumuşatır, duygusal yükleri hafifletir ve hatta insan münasebetlerini daha sıcak ve samimi hale getirir. Şahıslara teklifim, gülmeyi hafife alınacak bir şey değil, ruhsal dengeyi korumak için bir beceri gibi görmeleri olur. Şayet bir ‘gülme reçetesi’ yazacak olsaydım, içerisine her gün keyif aldıkları bir güldürü dizisinden bir kısım izlemeyi, mizah anlayışlarına hitap eden stand-up şovları ya da komik görüntüleri takip etmeyi, kendilerini güldüren bir arkadaşla haftalık görüşmeler planlamayı, gün içinde şuurlu olarak birkaç dakika aynaya bakıp gülümsemeyi, mizah içeren kitaplar yahut karikatürler okumayı, komik anıları not ettikleri bir ‘gülme günlüğü’ tutmayı ve vakit zaman gülme yogası yahut küme mizah atölyelerine katılmayı dahil ederdim.
Ayrıca, önemli bir hayatın içinde mizaha yer açmanın, insanın kendine de bir nefes aralığı yaratması manasına geldiğini vurgulamak isterim. Zira gülmek yalnızca cümbüş değil, birebir vakitte güçlü bir ruhsal savunma ve düzgünleşme mekanizmasıdır.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
