Türkiye’de uzun yıllar boyunca konutun maddi yükünü erkeklerin omuzlaması gerektiği tarafında bir anlayış hakimdi. Aile içi roller, klasik normlar çerçevesinde şekillenirken, bayanlar daha çok konut işleri ve çocuk bakımı üzere sorumluluklarla özdeşleştirildi. Lakin bilhassa son yıllarda üniversiteleşme oranının yükselmesi ve toplumsal dönüşümler, bu kalıpları sorgulanır hale getirdi.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2022 datalarına nazaran, 15 yaş üstü nüfusun iş gücüne iştirak oranı %53,1 olarak ölçüldü. Bu oran erkeklerde %71,4 iken, bayanlarda %35,1 seviyesinde kaldı. Bayanların iş gücüne iştirak oranı erkeklerin gerisinde kalsa da, yıllar içinde artış göstermesi dikkat çekiyor.
Biz de bu dönüşümün toplumdaki yansımasını anlamak için İstanbul sokaklarına çıktık ve Türk erkeklerine eşlerinin çalışmasının kendileri için bir sorun teşkil edip etmediğini sorduk.
GELENEKSEL ANLAYIŞTAN FARKLI YORUMLAR
Görüştüğümüz erkeklerin birçok, bayanların çalışıp çalışmamasının ferdî bir tercih olduğu istikametinde görüş bildirdi. “Kadın isterse çalışır, kimse karışamaz” diyen iştirakçiler, bu bahiste özgürlükçü bir tavır sergiledi.
Özellikle genç erkekler ortasında bayanların ekonomik hayata katılmasının hem ferdî hem de toplumsal yarar sağladığı fikri öne çıkarken, birtakım iştirakçiler artan enflasyona dikkat çekerek, “Ev geçindirmek zorlaştı, iki kişinin çalışması artık kural oldu” sözlerini kullandı.
EKONOMİK GERÇEKLER TOPLUMSAL ROLLERİ DE ETKİLİYOR
Kadınların iş gücüne iştirakindeki artış yalnızca ferdi tercihlerle değil, birebir vakitte ekonomik zorunluluklarla da şekilleniyor. Artan hayat maliyetleri, tek maaşla geçinmenin zorluğu, birçok ailede bayanın da çalışma hayatına katılmasını gerekli kılıyor.
İstanbul sokaklarında yaptığımız bu kısa araştırma, toplumda bayanların çalışmasına yönelik olumlu bir değişim yaşandığını gösteriyor. Klâsik roller esnerken, ekonomik şartlar bu dönüşümde kıymetli bir etken olmaya devam ediyor.