Türkiye, rüzgar ve güneş gücünde yerli kömürü geride bıraktı

Türkiye, rüzgar ve güneş gücünde yerli kömürü geride bıraktı
Güç ve iklim niyet kuruluşu Ember’in bu yıl dördüncüsünü yayınladığı Türkiye Elektrik Görünümü raporunda Türkiye’nin 2024 yılına ait elektrik üretimi ve tüketimi dataları tahlil edildi. Raporda rüzgar ve güneşten elektrik üretiminin, yerli kömürü kalıcı olarak geride bıraktığına dikkat çekilirken 2024 yılı itibariyle rüzgar ve güneşten üretimin, yerli kömürün daha evvel ulaştığı en yüksek elektrik üretimini birinci kere aştığı belirtildi.

Rüzgar ve güneşin hissesi %18’e ulaştı

2024’te güneşten elektrik üretiminde yıldan yıla gerçekleşen yüzde 39’luk rekor artış ile birlikte, bir evvelki yıl yüzde 5,7 olan güneşin elektrik üretimindeki hissesi yüzde 7,5’a yükseldi. Rüzgarın hissesi bir evvelki yıla (%10,6) yakın seyrederek yüzde 10,7’de kaldı. Böylelikle rüzgar ve güneş, elektrik üretiminde yüzde 18’lik hissesi aşmış oldu.
Türkiye ile misal güneş potansiyeline sahip İtalya, İspanya, Portekiz ve Yunanistan üzere güney Avrupa ülkelerinde güneşin elektrik üretimindeki hissesi yüzde 14 ile yüzde 22 ortasında değişmekte. Bu da Türkiye’nin potansiyelinin çok altında kaldığını gözler önüne seriyor.

Hibrit güneş kurulu gücü 1 GW’ı geçti

Rapora nazaran Türkiye’de 2020 yılından beri elektrik santrallerinde yardımcı kaynak olarak güneş santralleri kuruluyor. EPDK datalarına nazaran 2024 sonu itibariyle yardımcı kaynak olarak kurulan güneş santrali kapasitesi en az 1 GW’a ulaşmış durumda. Devreye alınan yardımcı kaynak kapasitesinin yüzde 60’ının rüzgar santrallerinde yer aldığına dikkat çekiliyor.

2024 itibariyle rüzgar ve güneşten elektrik üretimi 62 TWh ile yerli kömürün elektrik üretiminden (47 TWh) fazla oldu. Böylelikle rüzgar ve güneş, yerli kömürün 53 TWh ile 2019 yılında ulaştığı en yüksek elektrik üretimini de ilk defa geride bırakmış oldu. Türkiye’deki mevcut kömür santrali projeleri hesaba katıldığında dahi bundan sonra Türkiye’de yerli kömürden elektrik üretiminin rüzgar ve güneşin elektrik üretimini geçmesi beklenmiyor.

Fosil, 31 yılın en düşüğünde

Türkiye’de 2024 yılında kömürden elektrik üretimi ölçüsündeki artışa (+4 TWh) karşın kömürün elektrik üretimindeki hissesi yüzde 36,9’dan yüzde 35,6’ya geriledi. Avrupa genelinde düşüş eğilimine devam eden kömürden elektrik üretimi ile bir arada, Türkiye Almanya’yı geride bırakarak Avrupa’da kömürden elektrik üretimi en yüksek ülke oldu. Öte yandan doğalgazdan elektrik üretimi 3 TWh düşerek (-%4) fosil kaynakların elektrik üretimindeki hissesini yüzde 55 ile 1993’ten sonra en düşük düzeye indirdi.

 

Tüm bunlara karşın talepteki artışın rüzgar ve güneşteki artıştan yüksek olduğuna da dikkat çekiliyor. Son beş yılda talep 42 TWh artarken, tıpkı devirde rüzgar ve güneşten elektrik üretimindeki artış 31 TWh’te kaldı. Arta kalan talep ise ithal kömür ve doğalgaz ile karşılandı.

2035 amaçları fosil yakıtları düzgünce düşürebilir

Türkiye’nin COP29 sırasında açıkladığı yeni 2035 kurulu güç gayeleri, 2024 yılındaki rüzgar ve güneş kapasitesini dört katına çıkarmayı vadediyor. Bu amacın gerçekleşmesi durumunda fosil yakıtlı santrallerin elektrik üretimindeki hissesi %20’nin altına kadar düşebilir, rüzgar ve güneşin elektrik üretimindeki hissesi ise yüzde 49’a çıkabilir.
administrator

Related Articles

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir