By Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Coğrafya Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Muhammet Bahadır, 13 Nisan’da merkez üssü Amasya’nın Taşova ilçesi olan 4,6 büyüklüğündeki sarsıntının Kuzey Anadolu Fay Çizgisi üzerinde oluştuğunu söyledi.
“BU TIP SARSINTILARDAN ASLINDA ÇOK FAZLA KORKMAMAK LAZIM”
Kuzey Anadolu Fayı’nın Türkiye’nin en etkin fay sınırlarından biri olduğunu lisana getiren Bahadır, şunları kaydetti: “Kuzey Anadolu Fayı’nda vakit zaman küçük hatta kısmen de orta ölçekli sarsıntılar meydana geliyor ve gelmeye de devam edecek. Bu tıp sarsıntılardan aslında çok fazla korkmamak lazım. Türkiye’nin etkin sarsıntı jenerasyonunda yer alan bir ülke olduğuna işaret eden Bahadır, “Kuzey Anadolu Fayı vakit zaman 7 ve üzeri çok büyük zelzeleler üretmektedir. Erzincan’da olduğu üzere 7,9’a kadar varabilen büyüklükte sarsıntılar üretebilen bir fay sınırı. 1943 yılında Ladik merkezini de etkileyen çok büyük bir zelzele yaşanmış. Orta Karadeniz’de yaşayanlar bu büyük zelzeleden çok önemli derecede ziyan görmüşlerdir.” diye konuştu.
Doç. Dr. Muhammet BahadırDEPREM RİSKİ ÖNEMLİ DÜZEYDE DEVAM EDİYOR
Kuzey Anadolu Fayı’nın belli aralıklarla sarsıntılara sebep olduğunu hatırlatan Bahadır, şöyle devam etti: “Şunu biliyoruz her sarsıntının gerisinden makul bir mühlet geçer. Bu müddet bilhassa fayın atımına, güç boşalımına ve kırılma ölçüsüne bağlıdır. Bu da bize zelzelelerin kabaca kronolojisi hakkında bilgi verir. Lakin her vakit bu olacak diye bir kural yoktur. Bazen 15 yılda olur, bazen ise 100 yılı geçer olmaz. Ladik ve Orta Karadeniz’de fay çizgisi boyunca riskin artık yavaş yavaş artmaya başladığını hatta risk oranının yükseldiğini görüyoruz. Münasebetiyle vatandaşımızın huzursuz olması da bundandır. Kahramanmaraş ve etrafında güç boşalımı olmuştur. Bu saha dışındaki tüm alanlarımızda risk önemli seviyede devam ediyor. Onun için bugün Erzincan’ı, Bingöl’ü, Bursa’yı, İstanbul’u ve İzmir’i konuşuyoruz ve bunların hepsi bizim büyük kentlerimiz.”
“DEPREM DİRENÇLİ KENTLER OLUŞTURMAK ZORUNDAYIZ”
Depreme hazırlığın ehemmiyetine değinen Bahadır, “Deprem dirençli kentler oluşturmak zorundayız, zelzele dirençli yerleşmeler kurmak zorundayız ve bunu da devlet millet el ele yapmak durumundayız. Müteahhitlerimiz projesine uygun bina yapmak zorunda. Belediyemiz projeyi uygun denetlemek zorunda. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımız bu süreci takip etmek zorundadır. Münasebetiyle bu çeşit tedbirleri aldığımız takdirde zelzelenin ortaya çıkaracağı hasar da azalacaktır ve biz sarsıntıyla yaşamayı öğrenmiş olacağız.” değerlendirmesinde bulundu.
“SAMSUN, AMASYA VE TOKAT ÇOK ÖNEMLİ DERECEDE ETKİLENECEKTİR”
Özellikle Orta Karadeniz kısmı ve Ladik etrafındaki zelzelelerle ilgili uzun yıllardır araştırma ve projeler yürüttüklerini söyleyen Bahadır, kelamlarını şöyle tamamladı: “Benim buradaki en büyük tasam ve korkum şuydu; Samsun, Amasya, Tokat etrafları bilhassa ağır nüfuslanmış alanlar. Kuzey Anadolu Fay çizgisi üzerindeki bir sarsıntıdan bu vilayet merkezleri de çok önemli derecede etkilenecektir. Bilhassa proje alanımız olan Samsun’un Atakum ilçesi özeline vurgu yapmıştık. Atakum’un kentleşme alanının yüzde 80’i alüvyon zemin üzerine kurulu ve buralara yüksek kat müsaadesi verilmiş. 5, 10 ve 15 katlı binalar var ve demiştik ki buralarda taban düşünceli. Yani sağlam değil. Zelzele açısından sıvılaşma sorunu olan alanlar ve buralarda da bilhassa büyük bir sarsıntıdan sonra önemli hasarlar meydana gelebilir.”
