By Yüksek enflasyonun ekonomik istikrarları sarstığı bu devirde, borç ve alacak alakaları de yeni bir boyut kazandı. Avukat Buket Nurşah Tekışık’a nazaran, enflasyonun paranın alım gücünü önemli formda azaltması, alacaklılar için kayıpları büyütüyor. Bu nedenle alacaklılar, sırf ana para ve faizi değil, enflasyonun yol açtığı ek ziyanı da yani munzam ziyanı talep edebiliyor.
Tekışık, Yargıtay 6. Hukuk Dairesi’nin 2024/3534 Temel, 2025/15 Karar sayılı emsal niteliğindeki kararına dikkat çekerek, “Borcun vaktinde ödenmemesi halinde alacaklı, enflasyon nedeniyle uğradığı ve temerrüt faizini aşan ziyanı borçludan isteyebilir” dedi.
“PARANIN GEÇ GELMESİ, ÖNEMLİ ZİYANLARA NEDEN OLUYOR”
Avukat Tekışık, alacaklının parasını vaktinde alamamasının, ekonomik planlarını yapamamasına ve yatırım fırsatlarını kaçırmasına neden olduğunu vurguladı:
“Bazı borçlular, borçlarını yıllarca ödemeyip sonunda faiz ve mahkeme masraflarıyla kapatsalar bile, bu süreçten yararlı çıkabiliyor”
“BORÇLU KUSURSUZLUĞUNU İSPAT EDEMEZSE ZİYANDAN SORUMLU”
Borçlar Kanunu’nun 122/1. unsuruna atıf yapan Tekışık, şayet temerrüt faizi ziyanı karşılamıyorsa ve borçlu, kusursuz olduğunu ispatlayamıyorsa, ortaya çıkan bu ek ziyandan da sorumlu tutulabileceğini belirtti. Hukuken bu ziyan “munzam zarar” olarak tanımlanıyor.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin de misal durumlarda alacaklının yanında durduğunu hatırlatan Tekışık, “AİHM kararlarında, düşük temerrüt faiziyle borçlunun haksız yarar sağladığı ve alacaklının uğradığı zararın tazmin edilmesi gerektiği açıkça belirtiliyor” dedi.
YARGITAY’DAN EMSAL NİTELİKTE KARAR
Tartışmalara yer hazırlayan karar, bir konut kooperatifi üyesinin açtığı aşkın ziyan davasıyla gündeme geldi. Davacı, kooperatiften hak ettiği konutu, borçlar nedeniyle icra yoluyla kaybettiğini belirtti. Kooperatif tarafından verilen 135 bin TL’lik senedi yıllar sonra 219 bin TL’ye tahsil ettiğini, fakat bu meblağın mevcut piyasa şartlarında konut almaya yetmediğini söz etti.
İlk derece ve istinaf mahkemeleri davacının ziyanını somut biçimde ispatlayamadığını savunarak davayı reddetti. Lakin Yargıtay, bu kararı bozdu. Yüksek Mahkeme, konutun icra yoluyla kaybedilmesiyle ortaya çıkan zararın ve enflasyon tesirinin kıymetlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
Davacı, artan konut fiyatları nedeniyle yaşadığı kaybın “aşkın zarar” olduğunu belirterek, bu farkın ticari avans faiziyle birlikte tazminini talep etmişti. Yargıtay, bu talebi haklı buldu ve emsal teşkil edecek bir karara imza attı.
